Z ŻYCIA SZKOŁY

    O szkole

    Historia

     

    Historia Szkoły Podstawowej w Wąsoszu od  XVI w.

         Historia szkoły w Wąsoszu nierozerwalnie wiąże się z powstaniem i rozwojem miasta Wąsosz . Kolonizacja ziem w dorzeczu Wissy prowadzona była przez księcia mazowieckiego Janusza I Starszego na poczatku XV w. I ona to zapoczątkowała dzieje Wąsosza . Książę  będąc w Czarnocinie  12 października 1425 r. nadał Janowi z Roman – mierniczemu książęcemu , 

    20 włók na prawie niemieckim nad rzeką Wissą  u ujścia Skijtowskoku.

     

     

     

     

     

     W 1428 r. ów Janusz otrzymał jeszcze 10 włók nad rzeką Gręską .Zajmował się on handlem drzewem i towarami leśnymi, które wysyłał drogą wodą do Gdańska. Miał też on swój własny dwór . Pierwszy raz nazwa Wąsosze pojawia się w 1429 r. Po śmierci księcia Janusza panem ziemi wskiej został książę mazowiecki Władysław.       On to 13 maja 1436 r. wystawił dokument lokacyjny miasta Wąsosz. Miało to być miasto lokowane na „ surowym kamieniu „ –czyli od podstaw .Otrzymało prawo chełmińskie ( niemieckie) , wolną łaźnię , wagę , postrzygalnię sukna . Miało też swój herb, złoty jeleń skaczący przez trójwzgórze na błękitnym polu. Symbolika herbu jest bardzo czytelna – miała oznaczać pagórkowate tereny zasobne w lasy i w  łowną  zwierzynę .    Władzę w mieście sprawował wót , który za przewinienia mógł karać pręgierzem oraz szubienicą . Szlachta zaś podlegała karze starosty.

     

     

     

     

     

         W latach dwudziestych, szkoła powszechna 7-klasowa mieściła się w dwóch drewnianych budynkach znajdujących się przy rynku: na miejscu obecnego banku i ośrodka zdrowia. Oprócz Józefa Perkowskiego, który dłuższy czas był kierownikiem szkoły, nauczali w niej: Zofia Bryżanka, Helena Skrodzka, Bazyli Matysik, Maria Bażanka, Henryka i Stanisław Chrościelewscy. Przed wybuchem wojny funkcję kierownika piastował Pieńkowski.

     

     

     

     

     

     

     

         Z racji osób, które uczęszczały do tej szkoły (Cz. Semborowska, J. Arciszewska, J. Wysocka, J. Solińska, G. Komosińska) wynika, iż nie wszystkie dzieci realizowały obowiązek szkolny, niektóre z nich przerywały naukę po 4 klasie, gdyż musiały pomagać w domu rodzicom. Naukę w gimnazjum kontynuowały zaś tylko nieliczne dzieci z bogatszych rodzin, ponieważ trzeba było za nią płacić. Do szkoły chodziły również dzieci żydowskie jednak nie było jakichkolwiek konfliktów na tle narodowościowym. Warunki nauki nie były najlepsze skoro, jak wspominają niektórzy, zdarzało się, że kilkoro dzieci korzystało z tych samych podręczników. Duży nacisk kładziono za to na dyscyplinę (kary cielesne były uważane za coś normalnego) oraz na wychowanie patriotyczne. Uroczyście obchodzono zatem święta 3 Maja, 11 Listopada, a także imieniny Marszałka Piłsudskiego.

     

     

     

     

     

         Ważną rolę w kształtowaniu patriotyzmu dzieci wąsoskich odegrało harcerstwo. Rozwinęło się ono dzięki nauczycielom Henryce i Stanisławowi Chrościelewskim, którzy w latach 30-tych utworzyli tu pierwszą Drużynę im. Zawiszy Czarnego. Drużyna ta składała się z czterech zastępów, w tym dwóch dziewczęcych ( "Pszczółki" i "Stokrotki") oraz dwóch chłopięcych. Drużynowym był syn policjanta- Czesław Pastuszek, natomiast funkcję zastępowych pełnili: Maria Zawadzka, Jadwiga Ladzińska, Antoni Soliński i Jan Janowski- syn leśnika. Drużyna działała dosyć prężnie. Organizowano zbiórki, wspólne zabawy, wycieczki plenerowe do lasu, a także do Szczuczyna i Augustowa. Urządzano też obozy letnie np. koło Grądzic i Grodna oraz w Jabłonnej pod Warszawą.

     

     

     

     

         Z danych statystycznych w 1921r. wynika, iż w powiecie szczuczyńskim ok. 35% ludności stanowili analfabeci, można więc przyjąć, że podobny odsetek w tym czasie był również w Wąsoszu. Dane z 1931r. wskazują jednak, że ilość analfabetów stopniowo zmniejszała się, gdyż ich liczba spadła do 25%.

     

     

     

        

      Nauczanie prowadzono najczęściej w mieszkaniach nauczycieli lub w domach prywatnych. W Wąsoszu tajne komplety prowadzili Zofia Łankiewicz oraz Górski, w Ławsku- Czesław Giże i Stanisława Muszanka, w Łempicach-  Wojciech Szłyk, w Żebrach- Cecylia Roszkowska, w Kędziorowie- Stefania i Bolesław Złotkowscy. Szacuje się, że w gminie Wąsosz w latach 1941/42 naukę w ten sposób pobierało ponad 40 dzieci, a w latach 1942/43 już ok. 90 dzieci.

     

     

     

     

     

     

     

         Kształcenie w warunkach okrutnej okupacji było niezwykle ciężkie. Przede wszystkim istniała ciągle groźba obawy i aresztowania przez niemiecką żandarmerię, która nie tolerowała nauczania polskich dzieci. Z tego względu, aby uniknąć podejrzeń niekiedy zmieniano lokal. Brakowało podręczników, zeszytów oraz podstawowych pomocy naukowych. Mimo to dzieci chętnie chodziły na zajęcia i potrafiły podporządkować się rygorom nauki w konspiracji. Nauczyciele nie mogliby sprostać zadaniom organizowania tajnej oświaty gdyby nie pomoc okazywana im przez rodziców, którzy wspierali materialnie nauczycieli, udostępniali pomieszczenia i ostrzegali przed grożącym niebezpieczeństwem. Część nauczycieli, podobnie jak inne grupy społeczne, również poniosła straty w wyniku represji hitlerowskich. W czerwcu 1942r. zamordowani zostali razem z dwojgiem dzieci nauczyciele z Kędziorowa- Złotkowscy oraz Stanisława Muszanka ucząca w Ławsku. W Grajewie rozstrzelano też, uczącą wcześniej w Żebrach, Cecylię Roszkowską, która należała do AK.      

     

     

    Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Wąsoszu 25 czerwca 2006 roku obchodziła swoje święto. Najstarsze dokumenty szkolne, jakie są w posiadaniu placówki pochodzą z 1906 r.

     

    Początki szkoły sięgają XVI w - była to mała szkoła parafialna ,jakich wiele zakładano w miastach. Do chwili kasacji Klasztoru Karmelitów  w 1864 roku ,szkoła mieściła się w budynkach klasztoru. W czasach carskich przybrała nazwę "Gminnoe uczilszcze"- z językiem wykładowym rosyjskim. 
     Była to jednoklasowa szkoła powszechna , która w 1872 r. liczyła 44 uczniów . Uczył ich jeden nauczyciel. Plan zajęć obejmował j.rosyjski, religię , arytmetykę ,historię, geografię z przyrodą. O przyjęciu dziecka do szkoły decydował wójt na podstawie ilości posiadanych przez rodziców hektarów ziemi. 
    W 1912 r. w szkole uczył Piotr Małaszak - Polak . Do programu nauczania wprowadzono gramatykę j. polskiego i historię Polski.   Z chwilą wybuchu I wojny światowej praca szkoły została wstrzymana. Wznowiono ją  w 1916r; wprowadzono j. polski jako wykładowy . Stan ten trwał do wyzwolenia w 1918 r. 
     Pierwszym dyrektorem w okresie międzywojennym był Marian Kosarski, następnie Wacław Pieńkowski i Józef Pieńkowski. Dzieci uczyły się w 2 małych budynkach i kilku wynajętych izbach . Warunki nauki były bardzo trudne. Nie wszystkie dzieci realizowały obowiązek szkolny. Do szkoły chodziły również dzieci wyznania mojżeszowego.   Od 1906 r-  do 1939 r Szkołę Podstawową w Wąsoszu ukończyło 1948 absolwentów. 
      W latach 1939- 41 kierownikiem szkoły była Zofia Łankiewicz. Uczyło się wówczas 240 uczniów. Gdy Wąsosz był pod okupacją niemiecką , prowadzono tajne nauczanie. Wówczas szkołę ukończyło 41 uczniów. 
     Od 1944 r. szkoła rozpoczęła pracę w budynku parafialnym (oddanym do użytku w 1939 r). Kierownikiem szkoły została ponownie Zofia Łankiewicz. Od 1946 do 1954r. funkcję tę pełnił Józef Caja . Szkoła liczy 7 oddziałów. W latach 1954 -67 szkołą kieruje Mieczysław Gramacki . W szkole pracuje 9 nauczycieli , a liczba uczniów sięga 360. W szkole obowiązywał jednolity strój - fartuszki z białymi kołnierzykami. Zajęcia odbywały się na dwie zmiany. Funkcjonuje również Szkoła dla dorosłych ( 3 oddziały) i Szkoła przysposobienia rolniczego (1 klasa). Grona pedagogiczne liczy 14 osób. 
      W latach 1967- 73 kierownikim jest Marian Kulesza . Szkoła liczy 16 oddziałów , do których uczęszcza 403 uczniów . W szkole działa drużyna zuchów i harcerska. Organizowane są biwaki i obozy wędrowne . Działa spółdzielnia uczniowska i SKO. 
      Od 1974 - 1979r. dyrektorem szkoły była Zofia Korwek, od 1974 - 1979 r Zdzisław Kosakowski. Dzieci osiągają znaczące sukcesy sportowe na szczeblu powiatu i województwa. W 1979 - 85 dyrektorem szkoły jest Zbigniew Kurczyński, kolejno w latach 1985-87 ponownie Zdzisław Kosakowski i 1985- 92 - Henryk Chrzanowsk. Warunki pracy szkoły sa  bardzo trudne. Jest zimno , piece kaflowe grzeją tylko przy drzwiczkach -  dowodem są przypalone spódnice nauczycielek. Mały i ciasny jest pokój nauczycielski. Dlatego postanowiono wybudować nową szkołę .Od 1992 r do 31.08.2008 r. dyrektorem szkoły była  Maria Kryspin. 
     W 1995r szkoła przeprowadziła się do nowego budynku przy ul. Piaskowej 31. W tym też roku nadano jej imię Henryka Sienkiewicza .
    W uroczystości m.in uczestniczył kustosz Muzeum H. Sienkiewicza w Woli Okrzejskiej , inicjator Ogólnoplskich Zlotów Szkół Sienkiewiczowskich Antoni Cybulski. 
     W 1997 szkoła otrzymała sztandar. Na uroczystość wręczenia sztandaru przybyła wnuczka H. Sienkiewicza , Pani Maria Sienkiewicz ze swoim monogramem pt. " Mój dziad Henryk". 
    Od 01.09.2008 roku dyrektorem szkoły jest Renata Karwowska.

    Misja szkoły 
    „Od siebie trzeba chcieć dużo i ludziom dać najwięcej” – taka jest myśl przewodnia Szkolnego Programu Wychowawczego Szkoły Podstawowej im. Henryka Sienkiewicza w Wąsoszu. Zdajemy sobie sprawę, że nie ma wychowania bez wymagań. One otwierają nowe perspektywy, uczą jak sprostać wyzwaniom, jak nie ulegać trudnościom, jak urzeczywistniać małe i wielkie cele. Pragniemy to uświadomić naszym uczniom, by podążali dalej w poszukiwaniu prawdy, dobra i piękna. Naszą pracą wychowawczą chcemy pokazać, jak żyć wspólnie z innymi ludźmi i „być dla drugich”. 

    Realizując ten program, będziemy się starać, by nasz wpływ był podporządkowany celowi ogólnemu wychowania, tj. wszechstronnemu rozwojowi osobowości ucznia. Szczegółowe cele wychowawcze będą realizowane w czasie zajęć zintegrowanych w nauczaniu początkowym, w blokach przedmiotowych w następnym etapie kształcenia oraz podczas realizacji ścieżek edukacyjnych w ramach nauczania różnych przedmiotów lub w postaci odrębnych zajęć. Umożliwią one integrowanie różnych dziedzin wiedzy i doświadczenia. 

    Chcemy, aby uczeń był twórczym podmiotem. Będziemy dążyć do tego poprzez stosowanie metod aktywizujących ustnych, pisemnych i innych działań. Ukształtują one ucznia jako człowieka myślącego samodzielnie, twórczo, krytycznie i odpowiedzialnie. Zaowocuje to w jego życiu indywidualnym i społecznym, niezależnie od dalszego profilu kształcenia. 

    W pracy wychowawczej będziemy wspomagać i uzupełniać rodziców, którzy „posiadają pierwotne i największe prawa wychowawcze w stosunku do swoich dzieci”. Dążymy do tego, by kierunek naszej działalności wychowawczej był zgodny z ich wolą. Poszanowanie ideałów i pozytywnych wartości wyniesionych przez ucznia z domu rodzinnego będzie podstawowym zadaniem nauczyciela – wychowawcy. 

    Szkoła obecnie posiada świetlicę, pracownię interaktywną. Dzięki udziałowi w trzech projektach realizowanych w ramach POKL uczniowie biorą udział w różnorodnych zajęciach pozalekcyjnych. Ponadto szkoła doposażyła swoją bazę dydaktyczną.

     

       

     

     

    Aktualności

    Kontakt

    • Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza w Wąsoszu
      ul. Piaskowa 31
      19-222 Wąsosz
    • 086 2731154

    Galeria zdjęć